Gnosis is kennis, weten, doorgronden. Het is kennis van binnen, je eigen kennis, en kennis van jezelf. Een soort samenvatting van de oerwijsheid in je, die je laat zien hoe je leven nu is, en wijst naar een ander, oorspronkelijker vorm van leven, denken, voelen.
Valentinus, een belangrijke gnosticus uit de oudheid zegt het zo: Gnosis is wat ons vrij maakt, de kennis van wie wij waren en wat wij geworden zijn, waar wij waren en waarin wij geworpen werden, waarheen wij gaan en waarvan wij verlost worden, wat geboorte is en wat wedergeboorte.
